Rozwijaj intelekt dziecka! Część III – Spostrzeganie wzrokowe

ĆWICZENIA ROZWOJU POZNAWCZEGO

CZĘŚĆ 3a z 5 – SPOSTRZEGANIE WZROKOWE

Spostrzeganie to temat bardzo szeroki – stąd nie jestem w stanie wyczerpać go w poniższych propozycjach ćwiczeń. Pomimo tego, propozycje te, stanowią świetną bazę wyjściową do pracy nad spostrzeganiem i mogą być w różny sposób modyfikowane.

Spostrzeganie to inaczej percepcja – zdolność do odbierania bodźców wzrokowych, słuchowych, czuciowych, smakowych, węchowych i ruchowych. Odbiór bodźców łączy się z ich rozumieniem, nadawaniem im znaczenia i uporządkowywaniem.

Widzimy więc, że spostrzeganie ściśle łączy się z integracją sensoryczną, która zajmuje się zagadnieniami przetwarzania i organizacji bodźców przez zmysły.

Dla człowieka najbardziej wiodącymi zmysłami są wzrok i słuch. Dlatego często mówi się o percepcji wzrokowej i percepcji słuchowej, jednak nie należy zapominać o tym, iż każdy ze zmysłów bierze udział w procesie spostrzegania.


Pocięta widokówka

Rodzic tnie na kilka części widokówkę (może być inny obrazek). Zadaniem dziecka jest ułożyć elementy w jedną całość. Proponuję, aby widokówka była pocięta w wyraźne figury geometryczne (trójkąty, kwadraty, prostokąty). Wtedy mózg uczy się rozróżniania figur.


Mózg dopowie resztę

 Nasz mózg potrafi „zobaczyć” cały obrazek widząc tylko jego fragment (pod warunkiem, że kiedyś widział całość). Dobrym ćwiczeniem jest pokazywanie dziecku niekompletnych rysunków i prośba, aby: (1) powiedziało, co to może być za obrazek, (2) dorysowało brakujące elementy.

Przykład: 

Te przykłady to jedne z najprostszych propozycji. Jak widać, możemy sami wymyślać i rysować dziecku dużo własnych pomysłów. Trudniejsze wersje przesyłam w załączniku.


Dobieranie tych samych obrazków

Zabawa ta wprowadza do nauki czytania. Nauka czytania związana jest z tym, że dziecko uczy się odkodowywania różnych znaków, które bywają do siebie podobne (np. M-W, d-b, C-Ć, L-Ł). Aby oko nauczyło się dostrzegać różnice, zaczynamy od szukania takich samych obrazków (NA POCZĄTKU OBRAZKI MAJĄ IDENTYCZNY KOLOR, POTEM MOŻEMY ZMIENIAĆ KOLORYSTYKĘ)

Przykład 2-3 latki

 

 

 

 

Przykład 3-4- latki

 

Przykład 5-6 latki

WARTO PAMIĘTAĆ O KOLEJNOŚCI, W JAKIEJ DZIECKO UCZY SIĘ ROZPOZNAWANIA WZORÓW:

  • Identyczne/podobne obrazki
  • Figury geometryczne
  • Wzory graficzne (m.in. literopodobne)

Dobieranie par cyfr i liter

Kontynuacja zadania nr 3. Tym razem wprowadzamy dziecko w naukę czytania. Zadanie jest dedykowane dzieciom 5-6 letnim, choć warto zacząć próby już z 4-latkiem. Dziecko ma przed sobą podwójny zestaw DUŻYCH, DRUKOWANYCH LITER (zaczynamy od WIELKICH LITER). Najlepiej, jeśli litery będą wycięte na równe prostokąty. Dziecko szuka takiej samej pary. Następnie prosimy dziecko, aby wymieniło słowo na daną literkę (np. A – Ala). Z 6-latkiem próbujemy tworzyć proste wyrazy zaczynając od 2 sylab (MA/BA/PA/TA/UL/ON/TA/TO).

 Dla młodszych dzieci świetną pomocą jest wydrukowanie liter tak, aby każda para miała inny kolor.

 W identyczny sposób postępujemy z cyframi.

Gorąco polecam stronę www.bystredziecko.pl autorstwa Pani Anny Kubczak, gdzie można znaleźć również karty pracy do ćwiczeń grafomotorycznych z zakresu pisania liter.


Rozpoznawanie nakładających się na siebie konturów figur

Dziecko widzi obrazek, z którym są nałożone kontury figur geometrycznych. Zadaniem dziecka jest:

  • Nazwanie figur (od 3 roku życia)
  • „Obrysowanie” figur palcem
  • Obrysowanie figur kredką (każda figura – inny kolor)

 Jak widać na powyższym przykładzie, podobne ćwiczenia można przygotowywać samodzielnie.


Układanie mozaiki ze wzoru

Dziecko ma przed sobą wycięte kształty różnych figur geometrycznych. Zadaniem jest ułożenie mozaiki z poszczególnych elementów (potrzeba przygotować 2 zestawy identycznie wyciętych elementów – jeden, jako wzór, drugi dla dziecka).

Przykład

Powyższy przykład można zmodyfikować w następujący sposób:

  • Układanie mozaiki z pamięci – dziecko widzi ułożoną mozaikę, następnie zasłaniamy ją chustką, a dziecko próbuje ułożyć obrazek z pamięci
  • Układanie mozaiki bez wzoru – dziecko tworzy samodzielną mozaikę
  • Dużo frajdy daje dziecku zabawa w zamianę ról – dziecko tworzy wzór, rodzic układa mozaikę. To ćwiczenie wzmacnia motywację dziecka do tworzenia kreatywnych układanek

Segregacja obrazków pod kątem tematycznym

Dziecko ma przed sobą wydrukowane i wycięte obrazki z różnych kategorii (np. owoce, warzywa, zwierzęta, ubrania, pojazdy itp.) Zadaniem jest uporządkowanie ich tematycznie (owoce w jedno miejsce, warzywa w jedno miejsce itp.)


Szeregi – układanie figur wg różnych zmiennych

Wielkość

 Stopnień nasycenia koloru

 

 Położenie (każdy obrazek obracamy w prawo)

 


Szukanie jednego szczegółu

Oglądając dowolny obrazek prosimy dziecko o znalezienie jednej, konkretnej rzeczy na obrazku.


Porównywanie

  • Dwóch zabawek – czym się różnią?
  • Podobnych obrazków – czym się różnią, co mają takiego samego?
  • Kształtów – jaki kształt ma piłka? Jaki kształt ma ksiązka? Itp.
  • Ciężaru – co waży więcej/mniej – książka w prawej ręce, czy kubek w lewej?