PROTOKÓŁ OBSERWACJI DO DIAGNOZOWANIA ZABURZEŃ ZE SPEKTRUM AUTYZMU
Zaburzenia ze spektrum autyzmu klasyfikowane są, jako całościowe zaburzenia rozwojowe, a więc takie, które wpływają na funkcjonowanie człowieka we wszystkich obszarach (poznawczym, emocjonalnym, społecznym, fizykalnym). Obecna wiedza i narzędzia diagnostyczne pozwalają na zaobserwowanie zachowań dotyczących tych zaburzeń już u kilkumiesięcznych dzieci.
Wczesna diagnostyka całościowych zaburzeń rozwojowych odgrywa strategiczną rolę i przekłada się na resztę życia człowieka. Jeśli rodzice lub opiekunowie dostrzegą niepokojące objawy w zachowaniu i funkcjonowaniu swojego dziecka powinni bezzwłocznie udać się do placówki, w której mogą skonsultować się oraz poddać dziecko specjalistycznej obserwacji i badaniom.
ADOS-2 pozwala na diagnozowanie zaburzeń ze spektrum autyzmu, a także na ocenę zmian zachodzących w czasie czy w toku interwencji. Może dostarczać informacji pomocnych w planowaniu oddziaływań terapeutycznych. Jest też rekomendowany do badań naukowych.
Narzędzie obejmuje zestaw prób prowokujących osobę badaną do określonych zachowań społecznych, co umożliwia obserwowanie jej w trakcie naturalnie przebiegającej interakcji z badającym. ADOS ma charakter częściowo ustrukturyzowany.
ADOS-2 Składa się z pięciu modułów (wersji) przeznaczonych dla badanych różniących się wiekiem i poziomem rozwoju ekspresji językowej. Na podstawie obserwacji diagnosta ocenia różne aspekty zachowania, reprezentujące pięć kategorii:
- Język i komunikacja.
- Wzajemność w interakcjach społecznych.
- Zabawa/Wyobraźnia.
- Zachowania stereotypowe i sztywne zainteresowania.
- Inne zachowania odbiegające od normy.
Badania prowadzone w ramach polskiej standaryzacji ADOS-2 wykazały dobrą rzetelność narzędzia, ocenianą na podstawie zgodności ocen sędziów, stabilności i zgodności wewnętrznej.
Diagnoza prowadzona w Poradni ALTER obejmuje:
- spotkanie z pedagogiem przeprowadzającym badanie (wcześniej zalecane jest wykonanie diagnozy psychologicznej),
- kodowanie wyników,
- omówienie wyników,
- wywiad z rodzicami/opiekunami,
- analizę dokumentacji medycznej, (jeśli taka istnieje).