Badanie w kierunku Autyzmu i ZA

Wstępna ocena całościowych zaburzeń rozwoju ze Spektrum Autyzmu i Zespołu Aspergera(ZA)

Autyzm i Zespół Aspergera klasyfikowane są, jako całościowe zaburzenia rozwojowe, a więc takie, które wpływają na funkcjonowanie człowieka we wszystkich obszarach (poznawczym, emocjonalnym, społecznym, fizykalnym). Obecna wiedza i narzędzia diagnostyczne pozwalają na zaobserwowanie zachowań dotyczących tych zaburzeń już u kilkumiesięcznych dzieci.

Wczesna diagnostyka całościowych zaburzeń rozwojowych odgrywa strategiczną rolę i przekłada się na resztę życia człowieka. Jeśli rodzice lub opiekunowie dostrzegą niepokojące objawy w zachowaniu i funkcjonowaniu swojego dziecka powinni bezzwłocznie udać się do placówki, w której mogą skonsultować się oraz poddać dziecko specjalistycznej obserwacji i badaniom.

Badanie wstępne obejmuje:

• spotkanie z psychologiem i pedagogiem
• wywiad z rodzicami/opiekunami,
• obserwację dziecka w swobodnej zabawie,
• nawiązanie kontaktu z dzieckiem w kierowanej rozmowie i wspólnych działaniach,
• analizę dokumentacji medycznej (jeśli taka istnieje).

Jakie symptomy mogą świadczyć o podejrzeniu występowania całościowych zaburzeń rozwojowych?

• brak standardowych zachowań adekwatnych do danego wieku – np. małe dziecko nie reaguje na swoje imię, nie potrafi używać prostych gestów („pa,pa”), nie chce się przytulać, nie powtarza prostych słów, nie okazuje tęsknoty za rodzicami, jeśli musi zostać przez dłuższy czas z innym opiekunem itp.
• stereotypowe zachowania ruchowe – kręcenie się w kółko, uderzenie o przedmioty, ciągłe powtarzanie tych samych sekwencji ruchów,
• sztywność zasad, reguł i schematyczność – każda zabawka ma swoje miejsce i można bawić się nią tylko w ściśle określony sposób; idąc do sklepu zawsze chce iść tą samą drogą; wszystkie przedmioty muszą stać od najmniejszego do największego itp. Jakakolwiek zmiana schematu spotyka się z silnym oporem i nieadekwatną reakcją emocjonalną,
• potrzeba nadmiernej stymulacji zmysłowej – dostarczanie sobie silnych i długotrwałych bodźców dotykowych, wzrokowych, słuchowych,
• trudności w nawiązywaniu kontaktu wzrokowego i werbalnego,
• duże odchylenia od normy rozwojowej – np. brak mowy (w sytuacji, kiedy powinna się kształtować) lub przeciwnie – stosowanie skomplikowanych struktur gramatycznych,
• przejawianie silnych zainteresowań dotyczących wybranej dziedziny – np. dziecko wie wszystko o samochodach i tylko o nich chce rozmawiać. Jeśli druga osoba próbuje zainteresować go czymś innym, ono natychmiast wraca do swojego ulubionego tematu.
• chwiejność w utrzymywaniu relacji społecznych – ciągłe dążenie do nadmiernych kontaktów z rówieśnikami lub przeciwnie – unikanie ich.
• brak umiejętności właściwego rozumienia, przeżywania i komunikowania o emocjach
• trudności w respektowaniu zasad społecznych.

Jeśli Twoje dziecko przejawia niektóre z wymienionych zachowań zapraszamy na wstępną ocenę spektrum autyzmu lub zespołu Aspergera. Podjęcie takich działań pozwoli wykluczyć  ewentualne podejrzenia zaburzeń rozwojowych lub podjąć dalsze kroki diagnostyczno-terapeutyczne.

Badanie gotowości
szkolnej

Orzekanie lub odraczanie gotowości szkolnej

Dziecko kończące edukację przedszkolną może zostać poddane diagnozie gotowości szkolnej. Polega ona na weryfikacji wiedzy i umiejętności niezbędnych do podjęcia nauki w pierwszej klasie szkoły podstawowej. Istnieje również możliwość wydania opinii o konieczności odroczenia obowiązku szkolnego, co wymaga przeprowadzenia ponownej, wielospecjalistycznej diagnozy (psychologicznej, pedagogicznej, testu inteligencji). Jednym z narzędzi diagnostycznych jest Bateria Metod Diagnozy Rozwoju Psychomotorycznego.

Badania
przesiewowe

Standaryzowana ocena funkcjonowania wzroku, słuchu i mowy

Szybka i wczesna wykrywalność zaburzeń wzroku, słuchu i mowy pozwala na przeprowadzenie skutecznej terapii, której efekty utrzymują się do końca życia. Im wcześniej zostanie rozpoznane zaburzenie, tym szybciej można podjąć oddziaływania terapeutyczne. W Poradni Alter rodzice i opiekunowie mogą dokonać przesiewowych badań wzroku, słuchu i mowy stanowiących punkt wyjścia do dalszej, poszerzonej diagnostyki i skierowania dziecka do specjalistów (okulista, audiolog, laryngolog, foniatra, neurolog, neurologopeda), dzięki którym otrzyma skuteczną pomoc medyczną i terapeutyczną. Jednym z narzędzi służących do badań wzroku, słuchu i mowy jest Platforma Zmysłów.

Diagnoza
psychologiczna

Dotyczy oceny funkcjonowania w obszarze emocjonalnym i społecznym. Przebieg diagnozy składa się z kilku etapów:

• przeprowadzenie wywiadu klinicznego z rodzicami lub opiekunami – rozmowa dotycząca rozwoju dziecka od momentu poczęcia (przebieg ciąży, poród, pierwsze dni życia), do dnia, w którym jest prowadzona diagnoza. Rodzice lub opiekunowie mają możliwość dokładnego omówienia powodów, dla których zgłosili dziecko na diagnozę oraz podzielenia się refleksjami i obserwacjami związanymi z rozwojem i funkcjonowaniem dziecka.
• ocena zachowania dziecka w gabinecie.
• ocena nawiązania kontaktu wzrokowego i werbalnego (jeśli dziecko już mówi)
• obserwacja dziecka w swobodnej zabawie – psycholog obserwuje jak dziecko bawi się równocześnie nie ingerując w jego działanie.
• rozmowa i zabawa kierowana z dzieckiem – psycholog przeprowadza rozmowę w trakcie, której uzyskuje informacje uzupełniające diagnozę. Aby dziecko czuło się swobodnie zazwyczaj odbywa się to przez podejmowanie wspólnej zabawy.
• analiza dokumentacji medycznej (jeśli dziecko ją posiada).

Diagnoza
pedagogiczna

Przeprowadzana jest w oparciu o schemat różnych działań podejmowanych wspólnie z dzieckiem w celu oceny jego umiejętności rozwojowych.

W zależności od wieku dziecka oraz jego możliwości podczas diagnozy pedagog ocenia:

• zachowanie dziecka w gabinecie.
• nawiązanie kontaktu wzrokowego i werbalnego (jeśli dziecko potrafi już mówić)
• orientację w schemacie ciała.
• określanie położenia (przed, za, nad, pod, obok, pomiędzy, w środku, na zewnątrz, na górze, na dole, z przodu, z tyłu).
• umiejętność chwytu pisarskiego i ocenę napięcia mięśniowego w dłoni piszącej.
• znajomość figur (koło, kwadrat, trójkąt, krzyżyk).
• rysowanie lub wodzenie palcem po śladzie.
• lateralizację (stronność ciała).
• motorykę dużą (łapanie i podrzucanie piłki, skok przez przeszkodę, stanie na jednej nodze, zrobienie „jaskółki”, chodzenie po wyznaczonej linii).
• motorykę małą (sprawność palców przy zabawie materiałami plastycznymi, nawlekanie koralików).
• samoświadomość (jak się nazywa, ile ma lat, gdzie mieszka).
• wiedzę o świecie adekwatną do wieku.
• myślenie logiczne, przyczynowo-skutkowe i abstrakcyjne.
• poziom, na jakim znajdują się umiejętności związane z czytaniem, pisaniem i liczeniem.
• różnicowanie nagłosu i wygłosu.
• umiejętności narracyjne (wypowiadanie się).
• umiejętność właściwego rozumienia i wykonywania poleceń.
• dostrzeganie różnic, brakujących lub niepasujących elementów.
• budowanie i odwzorowywanie konstrukcji z klocków.
• układanie obrazka z kilku/kilkunastu elementów.

Diagnoza pedagogiczna dostosowywana jest do aktualnego poziomu rozwojowego dziecka. Niektóre elementy mogą być zmodyfikowane (uproszczone/utrudnione), lub pominięte. Podczas diagnozy, pedagog przeprowadza rozmowę z rodzicem, która nie jest tak szczegółowa jak wywiad kliniczny, ale przyczynia się do uzupełnienia wiedzy o dziecku, co przekłada się na trafność i skuteczność diagnozy przeprowadzonej w oparciu o standaryzowane testy.

Diagnoza funkcji sensorycznych (SI)

Badanie integracji sensorycznej odruchów wczesnodziecięcych oraz przetwarzania i odbierania bodźców poprzez zmysł wzroku, słuchu, węchu, smaku, równowagi i dotyku.

W zależności od wieku dziecka oraz jego możliwości diagnoza może obejmować następujące czynności:

• rozmowa z rodzicami lub opiekunami – omówienie przyczyn, dla których dziecko zostało zgłoszone na diagnozę, wywiad dotyczący rozwoju dziecka w obszarze ruchowym i przetwarzania zmysłowego od pierwszych dni życia.
• ocena zachowania dziecka w gabinecie – nawiązywanie kontaktu wzrokowego i werbalnego, współpraca i wykonywanie poleceń terapeuty.
• ocena rozwoju odruchów niemowlęcych i integracji odruchów wczesnodziecięcych
• badanie równowagi, balansowania ciałem.
• ocena płynności, sprawności i poziomu aktywności ruchowej.
• znajomość stron (prawa-lewa), poczucie kierunku, orientacja w schemacie ciała.
• badanie poziomu napięcia mięśniowego.
• badanie układu ruchu w obrębie głowy, szyi, rąk, nóg, dłoni, stóp, miednicy i kręgosłupa.
• ocena reakcji na wykonywanie zadań wysokościowych (wejście na drabinkę, schody).
• ocena reakcji związana z zabawą na huśtawce.
• ocena prawidłowości przetwarzania zmysłowego i reakcji na bodźce.
• prawidłowy chód, poruszanie się po wyznaczonej linii, pokonywanie toru przeszkód, skok przez przeszkodę, rzucanie i łapanie piłki, celność, skakanie i stanie na jednej nodze, wchodzenie i schodzenie ze schodów.
• funkcjonowanie emocjonalne.

Diagnoza SI dostosowywana jest do aktualnego poziomu rozwojowego człowieka. Jej przebieg wygląda inaczej wobec niemowląt, dzieci, młodzieży czy dorosłych. Narzędziami wspomagającymi proces diagnostyczny są testy południowo-kalifornijskie oraz testy diagnostyczne wg. J. Ayers (stosowane od 4 r.ż.)

Diagnoza
logopedyczna

Obejmuje ocenę prawidłowości w oddychaniu, budowy i funkcjonowania narządów artykulacyjnych prowadzeniu rozmowy oraz słyszeniu i rozumieniu mowy. W zależności od wieku dziecka oraz jego możliwości logopeda wykonuje następujące czynności:

• rozmowa z rodzicami lub opiekunami – omówienie przyczyn, dla których dziecko zostało zgłoszone na diagnozę, wywiad dotyczący rozwoju narządów artykulacyjnych i funkcji mowy u dziecka.
• badanie prawidłowości budowy narządów artykulacyjnych
• badanie sprawności narządów artykulacyjnych – cmokanie, wysuwanie i chowanie języka, nadymanie policzków, wciąganie powietrza nosem i wypuszczanie ustami, uśmiechanie się przy zaciśniętych zębach, wodzenie językiem po zębach, wargach i policzkach, unoszenie języka.
• badanie funkcji połykania
• badanie wędzidełka, podniebienia miękkiego i twardego oraz zgryzu.
• badanie oddechu – w jaki sposób dziecko nabiera powietrze, rytmiczność oddychania, czas trwania fazy wdechu i wydechu.
• badanie ruchomości żuchwy.
• orientacyjne badanie słuchu i pamięci słuchowej
• badanie słuchu fonematycznego (umiejętności różnicowania, identyfikacji, analizy i syntezy głosek)
• badanie kinestezji artykulacyjnej (właściwe ułożenie narządów mowy względem poszczególnych głosek)
• badanie płynności i prozodii mowy (rytm, melodia, akcent)
• ocena rozumienia poleceń
• ocena funkcji mowy – umiejętności nawiązywania i prowadzenia rozmowy, formułowania wypowiedzi spójnych gramatycznie i logicznie, budowanie zdań prostych i złożonych, prawidłowa realizacja głosek.
• ocena umiejętności czytania i pisania.

W zależności od wieku dziecka logopeda dobiera właściwe narzędzia i techniki diagnostyczne oraz dostosowuje poziom badania. Warto pamiętać, że diagnostyka logopedyczna jest bardzo szerokim zagadnieniem – na każdym etapie rozwojowym (niemowlę, dziecko, nastolatek, dorosły) jej przebieg wygląda inaczej.

Diagnoza
funkcji poznawczych

pozwala na określenie poziomu intelektualnego. Narzędziami służącymi do mierzenia inteligencji w naszych placówkach są:

• Skala Inteligencji Wechslera (WAIS-R).
• Skala Inteligencji Stanford-Binet 5.
• Test Matryc Progresywnych Ravena.
• Neutralny Kulturowo Test Inteligencji Cattella.
• Międzynarodowa Wykonaniowa Skala Leitera (stosowana szczególnie w przypadkach, gdzie kontakt werbalny z osobą badaną jest utrudniony lub niemożliwy).

Po przeprowadzonym badaniu następuje analiza i omówienie wyników oraz przedstawienie możliwości uzyskania pomocy, skierowanie na odpowiednią terapię, jeśli dziecko lub dorosły wymagają wsparcia w pracy nad obszarem intelektualnym.

Diagnoza w kierunku
ADHD

Dziecko, które jest bardzo ruchliwe, ma problem z utrzymaniem koncentracji uwagi, rozprasza się w wyniku nawet najmniejszych bodźców może przejawiać skłonności do nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD). Jeśli rodzice lub opiekunowie podejrzewają, że trudności w funkcjonowaniu dziecka mają podłoże w tym zaburzeniu, mogą skonsultować swoje obawy w naszej poradni. Diagnoza nadpobudliwości psychoruchowej przeprowadzana jest z psychologiem, pedagogiem i fizjoterapeutą. Każdy ze specjalistów ocenia dziecko zgodnie z obszarem, który reprezentuje. Wyniki uzyskane przy diagnozach są omawiane z rodzicami lub opiekunami oraz przekazywane są wszystkie niezbędne informacje o działaniach, które należy podjąć, aby minimalizować konsekwencje zaburzenia.

Diagnoza trudności
w uczeniu się

Diagnoza dysleksji, dysortografii, dysgrafii, dyskalkulii

Diagnoza trudności w uczeniu się skierowana jest do dzieci w wieku szkolnym, u których rodzice, opiekunowie lub nauczyciele obserwują nieprawidłowości związane z umiejętnością czytania, pisania i liczenia takimi jak:

• opuszczanie/przestawianie liter albo szyku w zdaniu.
• bardzo duża liczba błędów ortograficznych mimo znajomości zasad poprawnej pisowni.
• silnie zniekształcone pismo.
• trudności w prawidłowym wykonywaniu nawet najprostszych operacji matematycznych.

Podczas diagnozy, dziecko wykonuje zadania, które pozwalają na ocenę czy ww. trudności mają rzeczywiste podłoże dysleksji rozwojowej. Narzędziem używanym do diagnozy trudności w uczeniu się jest Bateria Metod Diagnozy Przyczyn Niepowodzeń Szkolnych.

Konsultacje
ze specjalistami

Konsultacje to forma spotkań z wybranym specjalistą, podczas której omawiane są przyczyny, dla których rodzic lub opiekun zgłasza się na wizytę (sam lub z dzieckiem). Konsultacja nie jest diagnozą – po spotkaniu poradnia nie wydaje żadnej opinii ani innego pisma.

W zależności od potrzeb, konsultacja może mieć wiele różnych celów takich jak:

• omówienie przyczyn spotkania,
• zasięganie opinii dotyczącej wybranego tematu,
• ogólna ocena funkcjonowania dziecka ze wskazaniem dalszej ścieżki rozwoju – np. skierowanie na wybraną diagnozę w celu dokładnego zbadania interesującego nas obszaru,
• świadczenie poradnictwa psychologiczno-pedagogicznego,
• omówienie postępów rozwojowych w wybranym okresie czasu.

W Poradni Alter w Bielsku-Białej oferujemy Państwu:

• konsultację psychologiczną – dotyczącą zaburzeń sfery emocjonalnej i społecznej – obniżenie nastroju, lęk, stres, smutek, niska samoocena, kryzysy rozwojowe i wychowawcze, trudności w relacjach i adaptacji ze środowiskiem, zachowania agresywne i opozycyjno-buntownicze, problemy szkolne, podejrzenie występowania depresji, nerwicy, traumy, zaburzeń osobowości itp.,
• konsultację pedagogiczną – obejmującą sferę funkcjonalną – koncentracja, pamięć, uwaga, spostrzeganie, myślenie (przyczynowo-skutkowe, abstrakcyjne, logiczne), poziom wiedzy o świecie, poziom umiejętności rozwojowych adekwatnych do wieku, funkcjonowanie w przedszkolu/szkole, umiejętności motoryczne, zdolności narracyjne. W ramach konsultacji pedagogicznej zajmujemy się również udzielaniem wsparcia dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia) itp.,
• konsultację logopedyczną – dotyczącą funkcjonowania aparatu mowy i słuchu – budowa narządów artykulacyjnych, wady wymowy, opóźniony rozwój mowy, zaburzenia mowy o podłożu neurologicznym, kontrola oddechu i przełykania, sprawność słuchowa itp.,
• konsultację integracji sensorycznej (SI) – związaną z prawidłowym odbiorem i przetwarzaniem bodźców w zakresie funkcjonowania zmysłu wzroku, słuchu, dotyku, smaku i węchu itp.,
• konsultację rehabilitacyjną – dotyczącą funkcjonowania w zakresie prawidłowej postawy, napięcia mięśniowego, motoryki dużej oraz sprawności aparatu ruchu itp.,
• konsultację psychodietetyczną – dotyczącą zaburzeń odżywiania, programowania indywidualnej diety, redukcji otyłości i nadwagi, poprawy jakości zdrowia i samopoczucia.

Konsultacja może stanowić punkt wyjścia do dalszej pracy diagnostycznej lub edukacyjno-terapeutycznej. Nasi specjaliści udzielają wszelkich potrzebnych informacji oraz wskazują najlepszą z możliwych ścieżek rozwiązania problemu.

Nasza poradnia oferuje również konsultacje tematyczne (problemowe) :

• dla rodziców/opiekunów dorastającej młodzieży (od 11 do 17 roku życia – podejrzenie, że dziecko sięga po substancje psychoaktywne, dojrzewanie, jako etap rozwoju, budowanie więzi, rozwój umiejętności komunikacyjnych). Więcej o ofercie.
• dla rodziców – „dzieci w sieci” – program profilaktyki i edukacji dotyczący zagrożeń w sieci. Więcej o ofercie.
• psychologiczna do agencji pracy dla młodych – z wypełnieniem zaświadczenia (nie dot. agencji STARS IMPRESARIAT).

Psychoterapia

To specjalistyczne oddziaływania mające na celu dokładne poznanie swojego myślenia i zachowania oraz dążenie do wprowadzenia korzystnych zmian w swoim życiu w oparciu o indywidualne potrzeby podopiecznego.

W poradni ALTER spotkania prowadzą certyfikowani psychoterapeuci, którzy zajmują się psychoterapią dzieci, młodzieży i osób dorosłych. Oferta skierowana jest do osób

• doświadczających różnych trudności związanych z przeżywanymi emocjami,
• które mają problemy z autoakceptacją i komunikacją społeczną,
• borykających się z zaburzeniami lękowymi,
• w depresji,
• z problemami natury psychosomatycznej,
• będących w kryzysie, w sytuacji rozstania lub żałoby.

Terapia
Psychologiczna

Prowadzenie oddziaływań terapeutycznych jest jednym z głównych założeń każdej poradni psychologiczno-pedagogicznej. W naszej ofercie znajdują się różne terapie, w ramach terapii psychologicznej naszej ofercie znajduje się:

• Terapia psychologiczna ogólna – dotyczy funkcjonowania emocjonalnego i społecznego w zakresie właściwego rozumienia, przeżywania i wyrażania myśli i uczuć oraz budowania właściwych relacji międzyludzkich.
• Terapia psychologiczna małżeńska – jest adresowana do wszystkich małżeństw i par przeżywających kryzysy i trudności w swoich relacjach.
• Terapia psychologiczna rodzinna – jej odbiorcami jest cała rodzina, która traktowana jest, jako system wymagający wsparcia w celu poprawy funkcjonowania wszystkich członków rodziny.

Terapia logopedyczna / neurologopedyczna

To starannie i konsekwentnie zaplanowany proces, którego głównym celem jest prawidłowy rozwój mowy.

Opiera się na korekcji wad wymowy poprzez:

• ćwiczenia aparatu artykulacyjnego i mięśni twarzy,
• wywoływaniu mowy (jeśli nie występuje) – terapia afazji,
• pracy z pacjentami z zaburzeniami neurologicznymi,
• nauce prawidłowego oddychania.

W ramach terapii oferujemy wczesną interwencję logopedyczną prowadzoną u niemowląt i małych dzieci (w 1-szym i 2-gim roku życia), mającą na celu wzmocnienie mięśni warg, języka i podniebienia miękkiego, a także stymulowanie obszaru ustno-twarzowego.

Więcej o terapii.

Terapia
pedagogiczna

W ramach terapii pedagogicznej oferujemy

• Terapię pedagogiczną ogólną – obejmuje sferę funkcjonalną:
  • motorykę małą – terapia ręki,
  • pamięć,
  • koncentrację,
  • uwagę,
  • spostrzeganie,
  • myślenie,
  • poziom wiedzy o świecie,
  • umiejętności narracyjne.

Ten rodzaj terapii koncentruje się na wyrównywaniu deficytów zgodnych z normą rozwojową dla danego wieku w przedszkolu i szkole.

• Trening efektywnego uczenia się obejmuje szukanie metod i sposobów, za pomocą których możemy szybko i skutecznie zdobywać wiedzę oraz przekazywanie wiedzy na temat stosowanych technik uczenia się i zapamiętywania (mnemotechnik).

Terapia integracji
sensorycznej (SI)

Dotyczy pracy nad prawidłowym odbiorem i przetwarzaniem w zakresie zmysłu wzroku, smaku, węchu, dotyku i równowagi.

Terapia SI kładzie nacisk na prawidłową organizację bodźców i wrażeń zmysłowych. W ALTER prowadzimy ją metodą pedagogiki zabawy – dlatego nasze sale są tak kolorowe i bogato wyposażone.

W ramach terapii sensorycznej oferujemy również terapię taktylną polegającą na usprawnianiu funkcjonowania ciała poprzez intensywną stymulację zmysłu dotyku.

Więcej o terapii SI

Warsztaty
dla rodziców

To autorski projekt, który pozwala na świadome przeżywanie okresu rodzicielstwa i tworzenie wartościowego systemu wychowania dla swojego dziecka. Szkoła dla rodziców jest formą zajęć grupowych.

Więcej o Warsztatach Dla Rodziców